By KAZGÖLÜ
Tokat’a yaklaşık 30 km. uzaklıkta, Pazar – Turhal arasında, Çiftlik – Beşevler – Ovayurt Şatroba ve Tatlıcak köyleriyle çevrelenmiş, Yeşilırmak’la irtibatlı sığ bir göldür.
Kazgölü ismiyle müsemma (adı üstünde) yabankazlarının yaşama alanıdır. Yalnızca Yabankazları mı? Değil tabii ki. Yabankazlarıyla birlikte Yabanördekleri, Beyaz Balıkçıl, Karabatak, Leylek, Karameke, Su çulluğu, Sığırcık ve bazı tür küçük su kuşlarının da evidir. Kiminin kışlık, kiminin yazlık, kiminin de dört mevsim.
Bütün bu kuşlar, Kazgölü’nde barınır, beslenirler. Bazı türler, mesela Yabankazları ve Yabanördekleri burada kuluçkaya yatarlar, yavrularlar ve yaza doğru da hep birlikte, Kuzey ülkelerine göç ederler. Eğer onları dostça karşılayacağımızdan eminseler kışa doğru tekrar gelirler. Çünkü onlar göçmen kuşlardır.
KAZGÖLÜ, ne yazık ki bundan 50 yıl önceki Kazgölü değil. O zamanlar çok daha geniş bir alana yayılıyordu. Tam bir sulak alandı; ancak o tarihlerde sulak, başta deyimle SUCUL ALANLAR’ın kıymeti bilinmiyordu. Dünya, sucul alanların kıymetini ancak, son 20-25 yılda anladı.
İşte, eskiden sucul alanların kıymeti bilinmediği için, başka bir ifadeyle, bilgisizlik yüzünden bu alanların bir kısmının büyükçe bölümleri, hatta bazılarının tamamı kurutuldu. Güya, bu kurutulan sahalar tarla yapılıp çiftçiye verildi. Aslında tarla yapılmadı, doğa katliamı yapıldı.
Neden doğa katliamı dedik, bunu biraz açalım. Sucul veya sulak alan denilen bataklıklar, sığ gölcükler, sazlıklar, kumsallar (nehir/ırmak deltaları), doğal yaşam ve dünyamızın ekolojik dengeleri için son derece önemlidir. Çünkü sucul alanlar, suları, sazları, ağaçları, türlü türlü bitkileriyle mikroorganizmalardan sürüngelere, balıklardan kuşlara kadar binlerce canlı türüne ev sahipliği yapmaktalar. Bu özellikleriyle sulak alanlar, yeryüzünde doğal yaşamın çeşitliliğine büyük katkıda bulunuyorlar.
Sulak alanlar, üstelik biz insanlara doğrudan büyük yararlar da sağlar. Aşırı yağışlarda biriken fazla suları toplayarak doğal afete karşı sübap görevini yaparlar. Topladıkları su ile tarım ve balıkçılık gibi, otlarıyla da hayvancılık gibi ekonomik etkinliklere doğal kaynak oluştururlar. Kirli ve zehirli maddeleri de süzerler. Yeraltı sularının yeryüzüne çıkmasını da sağlarlar.
Kazgölü, bir sulak alan olduğuna göre, bütün bu saydığımız faydaları bize veriyor demektir. Maddi faydaları yanısıra, insan ruhuna ferahlık veren doğal güzelliklerini sergiliyor, çeşit çeşit kuşlarıyla da dostluk ve barış mesajları veriyor. O canım kuşları uzaktan seyretmek, inişlerini kalkışlarını izlemek ne büyük zevk… Onları avlamak yok ha! Zaten orada sürekli av yasağı var. Onları gözbebeğimiz gibi korumalıyız.
Kazgölü’müzü 40-50 yıl evvelki o eski haline dönüştürebilsek ne iyi olurdu… Aslında bunu başarabiliriz hep birlikte el ele vererek. Zaten son 2 yıldan beri Kazgölü Tokat İli’nin milli parkı, kuş cenneti gibidir.
Şimdi Kazgölü’müzün kıymetini daha çok anladık. Çevrecilerin, doğa dostlarının, kuşseverlerin gözdesidir Kazgölü. Duyduk duymadık demeyin, artık o Tanrı’nın size bir emanetidir.
Sevgiyle kalın…
27 HAZİRAN – TOKAT GAZETESİ
