By “ÇEVRE” HEP GÜNDEMDE…
Kim ne derse desin “ÇEVRE” güncelliğini hep koruyor. Malumunuz, “ÇEVRE” denince hemen aklımıza, doğal olarak, yeşillik ve temizlik geliyor. Evvela kendimiz için rahat, konforlu bir ortam varsa bu da bizim için güzel bir çevre demektir. Çevrenin oluşumu ve çevreden beklentimiz: köy, kasaba, kent ve nihayet büyükkent (metropol) şartlarına göre de değişiklik arzeder.
Aslında bugün “ÇEVRE” kavramı, içeriği ve boyutlarıyla çok geniş çerçevelidir. Çevre kavramı çerçevesine öncelikle, canlı çevreyi oluşturan “EKOLOJİK ÇEVRE” kavramı girer. (Örneğin, gölde yaşayan bir balığın canlı çevresi.) Canlılar arasındaki tüm ilişkiler ve kendi doğal ortamlarıyla olan bağlantıları ve nihayet “İNSAN-DOĞA İLİŞKİLERİ” ekolojik çevre kavramının boyutlarını oluşturur.
Yine ekolojik çevre çerçevesine giren “EKOSİSTEM” kavramı ise belirli bir bölgeyi kapsayan, karakteristik özellikleri olan, kendi başına yeterli bütüncül bir yaşama ortamını tanımlamak için kullanılır. (Örneğin Yeşilırmak havzası ekosistemi, Kızılırmak deltası ekosistemi, Van Gölü ekosistemi gibi.)
Doğada ekolojik önemi olan maddeler, canlılar ve çevreleri arasında alınıp verilir. Maddelerin ekosistemdeki bu dolaşımına “madde döngüleri” ya da kısaca “çevrimler” denir. Tüm maddeler, sürekli olarak döngüler yapıp, canlılar tarafından yeniden kullanılır.
Günümüz ekoloji biliminde EKOSFER, güneş enerjisi ile işleyen bir makinaya benzetilir. Bu makinanın tüm canlılar için gerekli olan parçaları; fosfor, azot, su, oksijen ve karbon döngüleridir. Bu döngülerin enerji kaynağı ise GÜNEŞ’tir.
Biz şimdi günlük yaşadığımız çevreye dönersek, SAĞLIK ve ÇEVRE İlişkisi açısından ÇEVRE kavramı; insanların bütün sosyal, biyolojik, fiziksel ve kimyasal faaliyetlerini sürdürdüğü ortam olarak tanımlanmaktadır. Köy, kasaba ve kent diye adlandırılan böyle bir çevre, sağlık açısından üç dalda incelenebilir. 1- Fiziksel çevre 2- Biyolojik cevre 3- Sosyokültürel çevre. Bu üç dal, herbiri kendi içinde çok çeşitli bilimsel, hukuksal, sosyal ve kültürel konuları içermektedir.
Bu konuları zaman zaman yeri geldikçe bu sütunda işlediğimiz gibi, inşallah bundan böyle de bu işlevi sürdüreceğiz. Çünkü başta dediğimiz gibi “ÇEVRE” konuları, gündemden hiç düşmüyor. Çünkü çevre sağlığı, insan için hayat demektir.
Sağlıcakla kalın…
22 AĞUSTOS – TOKAT GAZETESİ
