By CUMHURİYET VE MUASIR MEDENİYET
Cumhuriyetimizin 73. yıl dönümü kutlamalarının yapıldığı şu günlerde, aradan geçen 73 yılın muhasebesini yapmanın da iyi olacağını düşünürüz. Bunca zaman “Ne idik, Ne olduk ve Ne olacağız?” üçleminden yola çıkarak, kutladığımız şeye hep birlikte bir anlam katabiliriz.
Cumhuriyet’in kurucusu Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün ünlü sözleri vardır: “NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE!”, “MUASIR MEDENİYET SEVİYESİNİN ÜSTÜNE ÇIKACAĞIZ!”, “CUMHURİYET İLELEBED PAYİDAR OLACAKTIR.” gibi. Bu üç ünlü sözün kendine özgü anlamlarının ötesinde, sanki birbirilerini tamamlıyormuş, biri olmazsa öbürü de olmazmış havasını taşıdıklarını savunabiliriz.
Burada “muasır medeniyet”, yeni deyişle “çağdaş uygarlık” kavramını biraz açarak, Cumhuriyet’in 73. yıl dönümü kutlamalarına da bu açıdan bakabiliriz. Artık bu kabil kutlamalar anıta çelenk koyma, nutuk atma ve geçit resmi gibi törenlerden öte yeni yorumlarla da desteklenmelidir.
Önce şunu soralım: Nasıl bir çağdayız? Yaşadığımız çağın belirleyici niteliği nedir? Herhalde şöyle bir yanıt versek yanlış olmaz: “İletişim teknolojisinin baş döndürücü hızla geliştiği bir çağda yaşıyoruz.”
15. yy.da “Matbaa”nın icadıyla beraber İnsanlık büyük bir evrim geçirmişti. Son otuz yıl içinde insan toplumu, benzer bir evrim geçirmektedir. Kısa bir zaman diliminde toplum, sanayi konumundan sanayi sonrası toplum, başka bir deyişle “BİLGİ TOPLUMU”na dönüşmüştür.
Çağımızda bilginin değeri kesin olarak öne geçmiştir. Bilgi toplumunda yaşayan insanların daha çok bilgiye duyarlı olduğu ve değer yargılarının bilgiye yönelik geliştiği görülmektedir. Tıpkı matbaa makineleri gibi, bilgi teknolojileri de toplumu etkilemiş, yaşam biçimlerini değiştirmiş, bütün alanlarda sıkı etkileşim sağlanmıştır.
2000’li yıllara yaklaşırken, özellikle bilişim, mikroelektronik, yeni cihazlar, enerji teknolojileri ve biyoteknoloji alanlarında sağlanan gelişmelerle bir devrim yaşanmaktadır. Hafızası güçlü ve hızlı işlem yapabilen bilgisayarların gelişmesi mikroelektronikteki gelişmeler bilgi toplumunun birinci basamağını oluşturur.
Yeni teknolojilerin geniş alanlarda kullanılması oranında bilgi toplumunu belirleyici nitelikler ortaya çıkmaktadır.
Bir toplumun bilgi toplumu sayılabilmesi için şu kıstasların var olması gerekir.
a) Teknolojik kıstaslar (ölçütler)
Bilgi teknolojilerinin yaygın kullanımı.
b) Toplumsal kıstaslar
Bilginin, yaşam düzeyini yükseltmede önemli bir etken olarak kabul edilmesi.
c) Ekonomik kıstaslar
Bilginin ekonomide anahtar öğe kabul edilmesi.
d) Politik kıstaslar
Bilgi edinmede özgürlük ve politik kararlara katılım eğilimi.
e) Kültürel kıstaslar
Bilginin kültürel değerinin öne çıkması, toplum ve bireylerin geliştirilmesi için bilgiye gerek önem ve değerin verilmesi.
İşte Cumhuriyet yıl dönümleri, kendimizi ölçüp biçerek, bilgi toplumu olup olmadığımızı irdelemek için, boy aynasının karşısında durmak için bir fırsat kabul edeceğimiz günlerdir.
Sanırız, çağdaş uygarlığa yükselmenin de başka bir yolu yok. Cumhuriyetimiz kutlu olsun…
27 EKİM – TOKAT GAZETESİ
