By BASIN’ın EVRİMİ (3)
TOKAT’taki Basın’ın ilk örneği olarak, 1914 yılının Şubat ayında ilk nüshası çıkan, “TOKAT AJANSI” adını taşıyan harp tebliğlerini gösterebiliriz. O tarihte Tokat şehrindeki tek matbaa olan Timuryan Matbaası, Askeri Lise tarafından kullanılmış ve çoğu zaman “Tokat Ajansı” veya “Anadolu Ajansı” adıyla harp tebliğleri bu matbaada basılıp yayınlanmıştır. Genellikle bu tebliğler 14×25 boyutunda ve tek yaprak olarak basılıp yayınlanmıştır. Bu tebliğlerin yayını bir yıl sürmüştür.
1925 yılında Tokat Özel İdaresi tarafından “TOKAT” adında haftalık bir gazete çıkarıldı. Tokat Vilayet Matbaası’nda basılan bu gazete, 30×45 cm. boyutunda ve tek yapraklıdır. TOKAT gazetesi daha sonra çift yapraklı olarak çıkarılmıştır.
30 Ağustos 1933 tarihinde, sahip ve yazı işleri Müdürlüğünü Avukat Münip Güney’in yaptığı YENİ TOKAT dergisinin resimli olarak çıkmaya başladığını görmekteyiz.
Bu dergide zamanın bir aydınlar grubunun, bilhassa Halis Cinlioğlu’nun büyük emeği vardır. Yeni Tokat Dergisi, 13. sayısından sonra, Halkevi Dergisi olarak 51 sayı çıkmıştır.
TOKAT’ta ilk günlük gazete 1938’de yayınlanmaya başlayan YEŞİLIRMAK gazetesidir. Yayın hayatı 1 yıl sürmüştür. O tarihten 1964’e kadar TOKAT, Yeşil TOKAT, TOKAT SESİ, TOKAT POSTASI, GERÇEK DEMOKRAT, HALK SESİ, GENÇ DEMOKRAT, HÜRSÖZ, İNKILAB, VATANDAŞ adlarıyla birçok yerel gazete çıkmıştır.
Fikir ve sanat dergisi olarak da, 1950’li yıllarda YEŞİLIRMAK, 1970’li yıllarda SANAT Dergisi ile Zile Kültür Derneğince yayınlanan ÇAĞILTI dergisini görmekteyiz.
1964’den itibaren 1970’li ve 1980’li yıllarda gerek TOKAT merkezinde gerekse ilçelerinde çeşitli adlarla birçok yerel gazete Tokat basın hayatına girmiştir. Bunların başlıcaları: Gazeteciler Ortaklığı’nın TOKAT’ı, Fethi Günesen’in SABAH POSTASI, Mehmet Camgözoğlu’nun TOZANLI’sı, Nafiz Özdilek’in TOPÇAM’ı, N. Atıf Özdilek’in Yeni TOKAT’ı, Süleyman BUMİN’in ANAVATAN’ıdır. İlçelerimizde ise, YEŞİL NİKSAR (H. Mehmet Bilgin), NİKSAR’ın SESİ (Turan Şeney), TURHAL (Fehmi Akcan), DEMOKRAT TURHAL (Şefik Deveci), ZİLE POSTASI (Hüseyin M. Hoşcan), YENİ ERBAA (Bedrettin Oral), EREK (Lütfi Çetinkaya), REŞADİYE POSTASI, ARTOVA POSTASI, YEŞİL ALMUS gazetelerini sayabiliriz.
Kültür ve Sanat Dergisi olarak; Tokat Kültür Araştırma Geliştirme ve Yaşatma Vakfı’nca ilk sayısı 1989 yılında çıkartılan TOKAT KÜLTÜR Araştırma Dergisi’dir. Üç-dört ayda bir yayınlanan bu dergi, 1993 yılına kadar 6 sayı çıktıktan sonra yayınına birkaç yıl ara vermiş, 1997’de tekrar yayınlanmaya kaldığı yerden başlamıştır.
Bugün Tokat’ta günlük gazete olarak “TOKAT” gazetesi ile “HÜRSÖZ” gazetesi çıkmaktadır. Ayrıca aylık olarak RAPOR ve SÖYLEM gazeteleri ile Bölgemizde MEYDAN (eski adı Tokat MEYDAN) dergisi yayınlanmaktadır. Niksar’da “YEŞİL NİKSAR; Turhal’da “TURHAL”, “DEMOKRAT TURHAL” ve “UYANIŞ”; Zile’de “ZİLE POSTASI”, yayınlarına periyodik olarak devam etmektedir.
Yarın yine devam etmek üzere hoşça kalın…
25 MART – TOKAT GAZETESİ
