By ÇEVRE VE İNSAN (1)
5 HAZİRAN’dan itibaren ÇEVRE HAFTASI başladı.
Yazımızın başlığını “NİÇİN ÇEVRE” de koyabilirdik. Yahut “ÖNCE ÇEVRE” diyebilirdik. Ve ÇEVRE’nin tanımıyla konumuza girebilirdik. Adına ister tabiat, ister doğa diyelim, yaratılmış bilcümle varlık, canlı-cansız tüm alem ve bu alemde varolalıdan beri biz insanların işlediği maddelerin, nesnelerin ve bütün bunlar arasındaki ilişkilerin bütünselliğidir ÇEVRE. Çevre kirlenmesi bir kavram olarak genişleten insan, bu geniş mi geniş dairenin merkezine de kendisini oturttu. Çünkü insan, bilimde ve teknolojide geliştikçe tüm canlılara ve doğa koşullarına egemen olduğunu iddia etti.
Çevre derken bile herşeyin kendi etrafında dönmesi gerektiğine inanarak, kendi gururunu, benliğini de tatmin etmeyi düşündü. Onun için “ÇEVRE ve İNSAN” dedik.
“ÇEVRE” kavramı, ortaya çıkalıdan beri çevresel sorunlarla içiçe bir anlam kazanmıştır. Artık öyle ki, çevre deyince, hemen çevre sorunlarını da beraber düşünmekteyiz.
ÇEVRECİLİK nedir? Onu da kısaca tarif edersek; insanların ve tüm canlıların yaşamalarını, soylarının, cins ve türlerinin devamını sağlayıcı, ekolojik dengeleri ve biyolojik kaynakları koruyucu, toprağın, suyun ve havanın kirlenmesini önleyici, ormanları ve yeşillikleri muhafaza edici ve kullandığımız her yerin temizliğini sağlayıcı bireysel, örgütsel, toplumsal ve kurumsal çabaların, etkinliklerin bütünüdür.
Yukarıki tarfin içinde “EKOLOJİK DENGELER” dedik; “BİYOLOJİK KAYNAKLAR” dedik. Genelde bilinmekle beraber, nedir ekoloji? nedir biyolojik kaynak?. Ekoloji; canlı varlıkları yaşadıkları doğal ortamla ilişkileri bakımından inceleyen bilim. (Doğal ortamla ilişkileri toprağın ve suyun fiziksel-kimyasal faktörleri, iklim, barınakların topoğrafyası ve görünüşü, hayvan-bitki rekabeti) Canlıların içinde bulundukları ortama uyumları da Ekoloji’nin alanına girer. Örneğin, ağacın kök saldığı ortam (toprak), basit bir maden bileşiği değildir; bizzat ağacın da eseridir.
GENEL EKOLOJİ: Yaşama düzenlerinde görülen ilişkilerin tümüne birden denir. OTOEKOLOJİ: Dış etkenler karşısında bireylerin tepkilerini inceleyen bilim. SİNEKOLOJİ: Birbirinden farklı ortamlardaki hayvan ve bitkilerin tümünü birden inceleyen ve bunları meydana getiren türlerin ayrıntılarıyla bir dökümünü yapan bilim dalıdır.
BİYOLOJİ: Bütün canlıların yapısını, yaşamlarını, yaşadıkları ortamı, gelişmelerini ve günümüze kadar geçirdikleri değişiklikleri konu alan bilim; daha doğrusu bilimler topluluğudur. Biyoloji’nin içinde yer alan ilimlerden Botanik bitkileri, Zooloji hayvanları, Bakteriyoloji ise bakterileri inceler. BİYOLOJİ’nin konusu olan organizmaların yapısında bulunan elementler BİYOLOJİK KAYNAKLAR’ı oluşturmaktadır.
Yarın devam etmek üzere hoşça kalın…
6 HAZİRAN – TOKAT GAZETESİ
