By DEMOKRASİ VE SİSTEM (8)
“Ya laik olacaksın, ya Müslüman!” Aynen böyle haykırıyordu Büyükşehir Belediye Başkanı. Bununla da kalmayıp bir müthiş açıklama daha yapıyordu: “Bütün Müslüman alemi Türk Milleti’nin ayağa kalkmasını bekliyor!” Ve soruyordu karşısındaki topluluğa: “Ayağa kalkacak mısınız?” Topluluk cevap veriyordu: “Kalkacağız inşallah…” Tarih 1994 idi. Gün 27 Mart’tan önce ise R. Tayyip Erdoğan belediye başkan adayı, sonra ise başkan sıfatıyla o sözleri söylemişti. Ha öyle, ha böyle ne fark ederdi ki. Önemli olan, düşündürücü olan şey, bu sözlerin söylenmiş olması değil miydi?
Ve bir zihniyet ortaya konuyordu; öyle bir zihniyet ki hem ayırıcı, hem ayrılıkçı, hem de diktca-ı!. Ne emek oluyordu ‘ya laik olacaksın, ya Müslüman!’ Tam bir dayatmaca!. Öylesine bir dayatma ki; demokrasiye de, Türkiye Cumhuriyeti’nin temel ilkelerine de, Anayasa’ya da, hem üstelik Kur’an’a ve Hadis hükümlerine de kökten aykırı düşüyordu.
“Laiklik”in anlamı açık ve seçiktir: Laik devlet sistemi ve laik toplumsal düzen içinde yaşayan insanlar, dinsel inanç ve ibadetlerinde özgürdür. Laik düzende insanlar, herhangi bir dine inanmamakta, ayin ve ibaret yapmamakta da özgürdür; kimse kimseyi inancından veya inanmamaktan dolayı eleştirmeye, kınamaya mezun değildir. Hem kim kimin nasıl inandığını veya inanmadığını bilebilir ki?
‘Laiklik’ veya ‘laisizm’ denilen sistem öyle bir sistem ve öyle bir kültür düzeyidir ki, insanlık bu sistem ve kültüre yüzyıllarca süren din ve mezhep kavgaları, nice kan, gözyaşı ve acılar dan sonra ulaşabilmiştir. Laiklik, demokrasinin de vazgeçilmez önkoşuludur. Bir devlet ve toplum düzeninde demokrasinin önemli kurumlarının birçoğu olsa, ama ‘laiklik’ olmasa veya iyi işletilmese, bu kez öteki kurumlar da ya tartışmalı hale gelir, ya da iyi işlemeyecektir. Bu yargı, ‘demokrasi tarihi’nin insanlığa sunduğu bir doktrin, bir öğretici olmaktadır.
Ülkemizdeki laiklik nasıl bir laikliktir, tarihsel ve hukuksal kaynakları nedir ve nasıl işlemektedir? Bu konu, ayrı bir araştırma ve yorumlamayı gerektiren boyutlardadır. Biz burada şimdilik laik sistemin ilkeleri ve ülkemizde ki uygulanış biçimiyle bugüne dek sağlamış olduğu genel güvence üzerinde durmayı yeğledik.
Devam edecek. Hoşça kalın…
25 AĞUSTOS TOKAT GAZETESİ
