DEMOKRASİ VE SİSTEM (14)
“Siyasi ahlak” kavramından ne anlıyoruz? Bize neleri çağrıştırır? Önce “Ahlak” nedir? Genel tanımıyla ‘insanın doğuştan getirdiği veya sonradan kazandığı birtakım davranış şekilleri, huylar, tavırlar, manevi seviyesini belirten tutum ve tavırlar’dır. İyi huylu ve güzel vasıflı olmak, iyi ahlaklılıktır. Hukuk açısından ahlak; ‘toplumun doğru saydığı davranışlar’ olarak tanımlanıyor. “Ahlak kaidesi”: “Topluluk hayatına zamanla yerleşen, olgunlaşmasına ve gelişmesine yaradığı kabul edilen, çoğunluğun uyduğu kuralların tamamı’dır. (Bunlar hukukun belli başlı kaynağını teşkil eder.)
“Ahlak ve adap”, bir toplumda insanların uymak zorunda bulunduğu usul, nizam ve kaidelerdir.
Toplumca uyulması mecburi sayılmış kurallara aykırı işlemler, anlaşmalar, ‘ahlak ve adaba aykırı muameleler’den sayılır.
FELSEFE’nin ve DİNLER’in asıl konuları ve insanları ulaştırmak istedikleri gerçek hedefleri ‘güzel ahlak’tır; iyi ve kötüyü doğru olarak değerlendirmemizi sağlamak, manevi gücümüzü arttırarak yaşamamıza yardım etmektir. Ahlakın konusu insanı ‘erdem’e (fazilet) kavuşturmaktır.
AHLAK’ın birtakım dalları vardır: ‘kişisel ahlak’, ‘genel ahlak’, ‘cinsel ahlak’, ‘iş ahlakı’, ‘uluslararası ahlak’, ‘siyasi ahlak’ vb.
SİYASİ AHLAK, çok geniş bir alanı kapsar; özünde ahlakın asıl konusunu ve genel kuralarını taşıdığı gibi, siyasi bir kimlik kazanmış kişi ve kurumların toplum önünde üstlendikleri ‘temsil emaneti’, ‘sosyal sözleşme’ gibi ekstra sorumlulukları da içerir.
Gerek siyasi partilerin tüzük, program ve seçim bildirgeleri; gerekse partilere bağlı veya bağımsız olarak toplumdan siyasi bir görev isteyen kişilerin siyasi anlamdaki sözlü veya yazılı demeçleri, ‘siyasi ahlak’ bakımından kendilerini bağlayıcıdır.
SİYASET; hem toplumdan talep edilen yetki ve görev, hem de taşınılması gereken sorumluluk açısından düşünüldüğünde son derece ciddi bir uğraştır.
Siyasetle uğraşan kurum, kurul ve kişilerin siyaseti hafifseme veya önemsizleştirme gibi bir lüksü olamaz. Çünkü toplum önüne çıkıp ‘şu işleri yapacağız, bu işleri göreceğiz’ veya ‘şöyle soylu, böyle boylu olacağız’ türünden birçok vaadde bulunuyor, söz veriyorsunuz. Söz verdiğiniz andan itibaren ‘siyasi ahlak’ da bağımlı oluyorsunuz.
SİYASİ AHLAK, demokrasinin vazgeçilmez bir koşulu ve sistemin bir parçasıdır.
Devam edecek. Hoşça kalın…
1 EYLÜL TOKAT GAZETESİ