By “POLİS YÖNETİMİ ve HUKUKU” (1)
Polis, toplumdan asayişin, güvenliğin ve emniyetin teminatıdır. Asayiş, emniyet, güvenlik kelimeleri, kullanım alanları yer yer değişmekle beraber, aslında anlamdaş kavramlardır. Bu üç kavramdan “Emniyet köklü, “emn” dir; “İman” bu kökten çıktığı gibi “eman”, “emin”, ve “emanet” kelimeleri de aynı kökten gelir.
“Eman”, “iman” ve “emniyet” kavramlarının taşıdığı anlamlar genelde şudur: Korkusuzluk, eminlik, rahatlık, düzen demektir.
“Polis” kelimesi ise, eski Yunanca ve Latince’den alınmış, bugün dünyanın birçok dillerinde kullanılan bir terimdir. “Polis” terimi eski Yunan şehir devletlerinde kamu hizmetlerinin tamamını ifade ediyordu. Zamanla anlamı daralmış, güvenliğin sağlanmasına indirgenmiştir. Bu anlamda polis, “zabıta” ve “kolluk” ile eş anlamlıdır. Hizmet bakımından polis kavramı tekrar genişlemeye başlayınca da “emniyet” kavramı ile karşılanmıştır.
Polis, zabıta, kolluk veya emniyet kavramlarının, İdare Hukuku açısından taşıdığı anlam; “Bir ülkenin sükûn, güvenlik, sağlık ve düzenini sağlamak ve korumak gayesiyle birtakım yaptırımlarla sağlanan genel ve kişisel tedbirlerin ve bu maksatla yerine getirilen hizmetlerin tümü”nün bir ifadesidir.
Polis veya Emniyet Teşkilatı’nın tarihsel boyuttaki varoluş gerekçesi şudur: “Bir insan topluluğunun varlığı ve bu topluluk için çıkarılan kanunlar, asayişin muhafazasını ve kanunlara saygı gösterilmesini sağlamakla görevli bir zabıta (kolluk) kuvvetinin kurulmasını zorunlu kılar.”
Zorunlu kılar, çünkü; toplum düzeni ve yararı için, toplumu oluşturan bireylerin de tek tek can, mal ve ırz emniyetinin sağlanması için çıkarılıp yürürlüğe konulan kanunların uygulanabilmesi, yatırım gücünü taşıyabilmesi somut bir kuvvetin varlığına bağlıdır. İşte bu kuvvete, tarihi seyir içinde POLİS denilmiştir.
“POLİS” in vazgeçilmez önemi; “toplum düzenini, asayiş ve güvenliği koruma ve kollama gayesiyle yürütülen faaliyetlerin insan hakları, hukuk devleti ve kanunların uygulanması bakımından bir güvence” olmasıdır.
Polis ve polis faaliyetleri yaşamsal öneme sahip olmasına rağmen; bu konuda yazılmış kitap vesair yayınların, ülkemiz ölçeğinde yeteri kadar (çok) olmadığı da bir gerçektir.
TÜRKİYE’nin genel yönetimi ve idari yapılanmasında reform tartışmalarının gündeme çıktığı bir ortamda, POLİS YÖNETİMİ ve HUKUKU üzerine yapılmış inceleme ve bilimsel analizlere de büyük ihtiyaç duyulması doğaldır.
İşte böylesine bir ihtiyaca cevap vereceğine inandığımız ciddi bir “inceleme” çalışması, 228 sayfalık bir kitap halinde TOKAT’ta basılıp yayınlandı. “POLİS YÖNETİMİ ve HUKUKU” adıyla yayınlanan eserin yazarı Dr. R. Cengiz Derdiman, Eser, 1997 MAYIS’ında çıktı ve geçtiğimiz ay 2. baskısını yaptı.
Devam edecek. Hoşça kalın….
11 EKİM – TOKAT GAZETESİ
